Przeloty ptaków to niesamowite zjawisko. Każdego roku ptaki pokonują wiele tysięcy kilometrów by przemieścić się z lęgowisk do zimowisk. Zjawisko migracji zostało stwierdzone stosunkowo niedawno. Na temat czasowych zaników ptaków krążyło wiele legend. Według jednej z nich ptaki przechodziły reinkarnację, zamieniając się co róż w inny gatunek zwierzęcia a nawet element krajobrazu! Inna legenda głosi, że ptaki zapadały jesienią w sen zimowy, spędzając trudny zimowy czas w norach czy nawet na dnie jezior!

Dziś wiadomo, że migrujące ptaki, dwa razy w roku pokonują setki tysięcy kilometrów w poszukiwaniu dogodnych miejsc lęgowych oraz miejsc na przetrwanie trudnych warunków zimowych.

Ich wędrówka nie jest wcale taka łatwa i wolna od niebezpieczeństw. Ptaki dobrze muszą zaplanować swoją podróż począwszy od zgromadzenia zapasów po dobór warunków atmosferycznych. Błędną decyzję zwierzęta mogą przypłacić życiem.

Wielkie przygotowania

Przygotowania do lotu zaczynają się od uzupełniania zapasów pożywienia w czasie, którego dochodzi u ptaków do powiększenia mięśni piersiowych i serca. W czasie hiperfagi, które można określić mianem wielkiego obżarstwa dochodzi również do zwiększenia ilości erytrocytów we krwi. Szereg przygotowań docelowo ma pomagać ptakom w pokonywaniu ogromnych odległości, takich jak np.przelot nad pustynią. 

Stan upierzenia również nie jest bez znaczenia.Odpowiednia kondycja zdrowotna piór zapewnia siłę nośną, ochronę przed zimnem i wilgocią. 

Pasjonaci ornitologii mogą każdego dnia śledzić wędrówki ptaków. Wystarczy odwiedzić stronę internetową, określić gatunek ptaka i rok jego przelotu i gotowe. Obserwacje potrafią sprawić dużą frajdę i pozwalają przez moment na przeniesienie się w podniebne przestworza.

Podczas długiej wędrówki nie ma czasu na przypadki. Ptaki znając swoje słabe i mocne strony muszą zdecydować czy lecą w dzień czy w nocy. Wiele zależy od zwrotności ptaków i ich umiejętności ucieczki przed dziennymi ptakami drapieżnymi. Nocne wędrówki to sposób na pokonanie pustyni. Nocne wędrówki to z kolei szansa na przelot w powietrzu chłodniejszym co z kolei powiązane jest z mniejszą utratą wody.

Utrzymanie kursu możliwe jest za dnia dzięki położeniu słońca, zaś nocą dzięki położeniu gwiazd. Niektóre ptaki tak jak rudziki potrafią rejestrować pole magnetyczne ziemi, dzięki maleńkim ziarenkom magnetytu, które umieszczone są w ich głowach.

Ptasia filmoteka

Gdzie i dlaczego wędrują ptaki? Na te i inne pytania o migracjach odpowiadają leśnicy w filmie pochodzącym z kanału Oblicza Lasu.

Leśne DIY 

Pomysły na zabawy inspirowane lasem znajdują się w specjalnie przygotowanej zakładce #zostańwdomu. Leśne mydło, kule do kąpieli czy bociania pacynka to tylko nieliczne pomysły na świetną zabawę.

• Łabędzie krzykliwe mogą latać na wysokości 8200 metrów. Prawdziwym rekordzistą podniebnych wojaży jest gęś tybetańska. Potrafi ona przelecieć nad Mont Everestem na wysokości 9 km!
• Ptaki podczas wędrówek wykorzystują tzw. kominy termiczne. Obserwacja ta była impulsem do stworzenia szybowców jako środka lokomocji dla człowieka.
• Rekordzistą długości lotu jest burzyk szary. Każdego roku pokonuje ok. 64 000 km 

Więcej o ptasich migracjach można przeczytać w zakładce Wierzę w leśne zwierzę.

opracowano na podstawie:

1. Ekokalendarz- pakiet edukacyjny Światowy Dzień Ptaków Wędrownych

2. Kalendarz z lasu- Ptaki

3. Rafał Śniegocki, z Pamiętnika Skrzydlatych Myśli

4. Jim Robbins, Zadziwiający Świat Ptaków

.