Web Content Display
Owady słońca (Trzyszcza oczu wytrzeszcz)
Spacerując w słoneczne dni po piaszczystych, leśnych drogach z pewnością zauważyliście przemykające pod nogami owady, którym trudno jest się przyjrzeć. To prawdziwi plażowicze, kochający słońce i piasek. Biegają szybciej niż Usain Bolt a na ich olbrzymie, wyłupiaste oczy nie pasują żadne okulary przeciwsłoneczne. Mowa o trzyszczach, osobliwych leśnych chrząszczach.
Po co trzyszczowi wielkie i wyłupiaste oczy? Sprawa wydaje się oczywista…żeby lepiej widzieć. Ale kogo i dlaczego to już zupełnie inna kwestia. Trzyszcze to owady słońca, kochające ciepło, biegające niczym po piaskach pustyni na piaszczystych leśnych drogach. A jak to na pustyni bywa, z perspektywy małego owada, krajobraz jest płaski aż po horyzont.
Jedne z największych oczu w owadzim świecie umożliwiają trzyszczowi wypatrywanie z daleka ofiar. Dzięki temu, że są wyłupiaste chrząszcz ogarnia wzrokiem wszystko co dzieje się wokół niego. A gdy wypatrzy biegnie… biegnie niczym Forrest Gump, najszybciej ze wszystkich owadów naszej Planety, osiągając prędkość 0,5 metra na sekundę (mniej więcej prędkość naszego chodu). Ogromne żuwaczki, ostro zakończone niczym dwa sierpy, nie dają szans ofiarom. Lepiej nie sprawdzać ich siły nacisku również na naszej skórze.
W przerwach między polowaniem samce trzyszczy wypatrują swoimi dużymi oczami samice. Gdy dostrzegą przyszłą wybrankę znów biegną z całych sił. Również w tym wypadku ogromną rolę odgrywają śmiercionośne żuwaczki. Uciekającą samicę muszą bowiem w jakiś sposób unieruchomić. Gdy ją dogonią, chwytają mocno partnerkę żuwaczkami za kark (przedplecze), pozostając tak w miłosnym uścisku. Ta nieco agresywna taktyka przynosi jednak wymiernie efekty.
Trzyszcze są najbardziej aktywne przy temperaturze ciała 37°C. Dla nas jest to już stan podgorączkowy. Gdy południowy piasek staje się jednak zbyt nagrzany, trzyszcze unoszą się na nogach, niczym na szczudłach, by dotykać podłoża tylko „palcami". Postawę tę nazywamy "na baczność". Wraz ze wzrostem temperatury powietrza, chrząszcze zaczynają również szybciej biegać i podlatywać na krótkie dystanse. Możemy to zaobserwować zwłaszcza podczas fotografowania tych owadów, wbrew pozorom trudno je „zatrzymać" a spłoszone przelatują kilka metrów dalej.
U trzyszczy wyróżnia się trzy postawy. Postawa na baczność lub na szczudłach, na nagrzanym piasku i podczas wypatrywania zarówno ofiar jak i samic. Postawę leżącą trzyszcze przyjmują podczas odpoczynku i wygrzewania na słońcu. Pośrednią postawą jest czuwanie w trybie "stand by", czyli w gotowości. Ta postawa jest lekko uniesiona. Chłodne dnie i noce chrząszcze spędzają natomiast w wykopanych przez siebie w piasku norkach.
Czy wiesz, że:
- Na spotkanie z trzyszczem warto wybrać się do Leśnego Kompleksu Promocyjnego Puszcza Notecka. Puszcza to wymarzone miejsce na letni wypoczynek, aktywną turystykę czy nadchodzące grzybobrania. Niewątpliwą atrakcją są tu największe w tej części kraju wydmy śródlądowe, z których roztacza się piękny widok na zielony dywan borów sosnowych. Z kolei nadmorski, gorący piasek to idealne łowisko i miejsce wygrzewania dla trzyszczy;
- Najpospolitszym trzyszczem w Polsce jest trzyszcz piaskowy. Podczas spacerów po leśnych drogach możecie spotkać również trzyszcza polnego i leśnego. To trzy z pięciu gatunków należących do rodzaju Cicindela (trzyszcze);
- W kulturze afrykańskiej trzyszcze Manticora uważa się za symbol śmierci, przez wzgląd na olbrzymie i okrutne żuwaczki.