Asset Publisher Asset Publisher

DZIEŃ MOTYLA KAPUSTNIKA, POSPOLITEGO A JEDNAK NIEZWYKŁEGO MOTYLA

30 czerwiec to Dzień Motyla Kapustnika. „Intruz”, „pasożyt”, „ okropny szkodnik” – tymi określeniami rzucamy, kiedy widzimy, że liście niedawno posadzonej młodej rośliny są pełne dziur. Bielinek kapustnik, postrzegany jest jako jeden z najgroźniejszych szkodników. Niegdyś widywany bardzo często, dziś spotkanie z nim wcale nie jest takie oczywiste.

W ten dzień,  warto zastanowić się dlaczego jego populacja maleje. Niestety często winni jesteśmy my sami. Masowe zwalczanie poprzez stosowanie chemicznych substancji doprowadziło do tego, że liczebność bielinka drastycznie spadła. 

Poszukując informacji na temat bohatera tego dnia, pierwszą, którą można odnaleźć, że jest on bardzo pospolitym motylem. Zaryzykować można stwierdzenie, że prawdopodobnie każdy z nas widział kapustnika choć raz. Jego białe skrzydełka są niezwykle chrakterystyczne, na ich skraju znajdują się ciemne plamy, u samic również ciemne kropki. Rozpiętość skrzydeł sięga od 49 do 63 mm. Tylne skrzydła przybierają często zielonkawo-żółte odcienie.  Motyl Kapustnik pojawia się wszędzie tam, gdzie ma dostęp do świeżego pokarmu najczęściej w ogrodach, sadach, lasach i przy górskich dolinach. Gąsienice żerują przede wszystkim na roślinach z rodzaju krzyżowych, tj. kapuście, rzodkiewce oraz nasturcji. Uwielbiają również kalafior, jarmuż, brokuł, kalarepę i rzepak. Zamieszkuje praktycznie całą Europę, Afrykę oraz Północną Azję.

Z poczwarki w pięknego motyla…

Samica bielinka kapustnika składa do 300 jaj o żółtopomarańczowej barwie. Co ciekawe w ciągu roku pojawiają się 2 - 3 pokolenia owada. Przyklejenie ich od spodu liści jest kamuflażem, chroniącym je przed ewentualną napaścią ze strony drapieżnika.

 

Bielinek kaupstnik jaja Bielinka kapustnika lic. Mushy- stock.adobe.com
Bielinek kaupstnik jaja Bielinka kapustnika lic. Mushy- stock.adobe.com

 

Warto wiedzieć jednak, że osobniki z pierwszego pokolenia pojawiają się głównie na chwastach i roślinach dzikorosnących, a dopiero te z drugiego pokolenia składają jaja na roślinach uprawnych utrudniając życie hodowcom warzyw. Trzecie pokolenie występuje niezmiernie rzadko – głównie jesienią. Po około 4-10 dniach z jaj wylęgają się gąsienice. Ich rozwój trwa do 4 tygodni, po czym opuszczają roślinę, która była ich żywicielką oraz poszukują innej kryjówki. Poczwarka bielinka ma żółtozielony kolor i zimuje. Podobnie jak motyle kapustnika, również i jego gąsienice smukłe, kolorowe, posiadające małe, krótkie włoski oraz niebieskozielone lub czarne plamki znane są prawie wszystkim. Ich grzbiet pokrywa żółta pręga. Ta niezbyt urodziwa istota przeobraża się jednak w pięknego motyla.

Film przedstawia pełny cykl życiowy motyla od wykluwania się gąsienic, tworzenia poczwarki do wylęgu motyla. Na końcu jest obraz pasożytów Baryłkarza bieliniaka (Apanteles glomeratus) żyjących w ciele gąsienic bielinka. 

Jak rozpoznać żerowanie Motyla kapustnika ?

To motyl aktywny za dnia. Żerowanie bielinka rozpoznamy po wygryzionej blaszce liściowej. Jeżeli zauważymy ślady jego obecności, nie stosujmy drastycznych, chemicznych środków, postawmy na naturalne metody. O wiele lepiej sprawdzi się wyciąg z rumianku, ziemniaków, wrotyczu, krwawnika, a nawet pomidora! Dobrym pomysłem jest również zasadzenie szałwii, za którą motyl ten nie przepada. Najlepiej jednak nie dopuścić do pojawienia się bielinka. Częste odchwaszczanie opóźni rozwój pierwszego pokolenia. Tylko systematyczna obserwacja pozwoli na wczesne wykrycie gąsienic, ich szybkie usunięcie, a co za tym idzie, ochronę roślin, jednocześnie nie powodując zagrożenia dla samego owada, którego liczebność drastycznie spada.

Dlaczego jeden z największych ogrodowych szkodników otrzymał swoje święto? Czy jest pod ochroną?

Być może święto to zostało stworzone, aby pokazać, że każde stworzenie jest częścią niesamowitej natury, bez względu na to, czy człowiek uważa je za pospolitego szkodnika. Choć bielinek nie podlega ochronie gatunkowej, to warto troszczyć się o tego owada, tak by pełnił powierzoną w przyrodzie rolę.

Czy wiesz że :

- W przypadku Bielinka kapustnika niezwykle intersującym jest fakt, że co kilkanaście a czasem nawet kilkadziesiąt lat, następuje duży wzrost jego liczebności. Motyle wtedy olbrzymimi grupami migrują. Tysiącami lecą na południe Europy, przemierzając ogromne odległości. Potrafią wówczas przeżyć nawet trudne alpejskie warunki .

- Hiszpański bielinek kapustnik przesypia w stadium poczwarki okres, w którym grożą mu groźne pasożyty, dzięki czemu chroni swoją populację.

- bielinek czerpie z powierzchni roślin substancje trujące, dzięki którym staje się niesmaczny dla ptactwa.