Światowy Dzień Morza - nadmorskie lasy
Światowy Dzień Morza, który obchodzimy 17 marca ma na celu uświadomienie, że morza to wspólne dobro, a ochroną środowiska morskiego powinni przejmować się wszyscy ludzie na ziemi, nie tylko instytucje czy organizacje do tego powołane.
Las i nadmorski krajobraz, czy może iść w parze ? Oczywiście ! Nadmorskie lasy można spotkać nad polskim Morzem Bałtyckim.
Las hamuję erozję wybrzeża morskiego. Przykładem jest bór bażynowy, który pod względem gospodarczym przynosi mało znaczące korzyści – występujące tu drzewa cechują się niską jakością drewna. Bór jest jednak bardzo pomocny przy unieruchomieniu wydm oraz chroni przed zasypywaniem.
Co to jest bór sosnowy nadmorski ?
Zwany także nadmorskim borem bażynowym. Występuje tylko w wąskim pasie nadmorskim o szerokości od kilkuset metrów do 1-3 km, wyjątkiem są okolice Łeby – do 5 km i wyspa Uznam – do 8 km, głównie na mierzejach. Drzewostan buduje sosna oraz pojedynczo brzoza brodawkowata. Drzewa są często nisko ugałęzione, ze skręconymi konarami, o zdeformowanych koronach przez wiatry wiejące od morza. Warstwa krzewów obejmuje między innymi podrost sosny i brzozy z jarzębiną. W runie natomiast występuje tajęża jednostronna, zimoziół północny oraz borówka czarna, wrzos pospolity, śmiałek pogięty i paprotka zwyczajna.
Trzeba przyznać, że nadmorski krajobraz oraz wydmy nie mają najlepszych warunków dla lasów – niestabilny grunt, silne nasłonecznienie, mała ilość wody. A jednak i tam zaczynają pojawiać się trawy i inne gatunki roślinności. Odnalazły one różne sposoby na przetrwanie w tych trudnych warunkach, jedne nauczyły się spożywać zasoloną wodę, inne „budują” ogromne sieci korzeni, które chronią je przed silnym wiatrem oraz wyrwaniem z wydm.
I tak z wydm białych powstają wydmy szare, porośnięte mchem, trawą, porostami i pierwszymi drzewami – sosnami. Obszar nadmorski z borem sosnowym w Polsce zajmuję 50 km2 powierzchni.
Choć bór bażynowy chroni przed zasypywaniem przez piasek, czasem sam nie daję rady z ruchomymi wydmami – powstaje wtedy tzw. „martwy las”. W Polsce takie zjawisko można oglądać w Słowińskim Parku Narodowym.
Walory krajobrazowe, funkcje ochronne i biocenotyczne boru nadmorskiego, miejsca występowania wielu rzadko spotykanych i zagrożonych gatunków roślin, sprawiają, że w polskim, jak i unijnym prawie jest on siedliskiem chronionym, m.in. w ramach europejskiej sieci Natura 2000.
Ogromnym problemem jest jednak uchronienie borów nadmorskich przed zniszczeniem i zanikaniem. Nie chodzi tutaj tylko o siły natury, są to miejsca które cieszą się dużym zainteresowaniem ze strony turystów. Rosnące zapotrzebowanie na rozbudowywanie infrastruktury wypoczynkowej powoduję wycinanie i pomniejszanie się ochronnych terenów leśnych, co może być tragiczne w skutkach.
