Nadleśnictwo Czerniejewo. Gdzie Mieszko i Chrobry gród budowali

Lasy nadleśnictwa Czerniejewo są nie tylko niezwykle atrakcyjne dla przyrodników, osadzone w przepięknym krajobrazie polodowcowym Parku Krajobrazowego Promno. Ale ze względu na powiązanie terenu z początkami Państwa Polskiego są również gratką dla historyków i pasjonatów naszej kultury. Planując wycieczkę w ten teren warto oprócz lornetki zaopatrzyć się również w przewodnik.

Obszar Nadleśnictwa Czerniejewo to tereny ściśle związane z początkami państwa pierwszych Piastów, kiedy to na wyspie Ostrów Lednicki powstał gród obronny Mieszka I i Bolesława Chrobrego, uważany za legendarną kolebkę państwowości polskiej. To właśnie tutaj, obok Gniezna i Poznania miał rozpocząć się proces chrystianizacji naszych ziem. Ostrów Lednicki, jedna z pięciu wysp na jeziorze Lednica, uzyskał również status pomnika historii. Wyróżnienie to otrzymują najcenniejsze i najważniejsze polskie zabytki. Nadleśnictwo położone jest pomiędzy najstarszymi i najważniejszymi ośrodkami: Gnieznem, Poznaniem, Gieczem i Grzybowem, gdzie do dziś archeolodzy prowadzą prace badawcze.

Lasy Czerniejewskie stanowią jeden z większych kompleksów leśnych w Wielkopolsce. Znajduje się tu siedem rezerwatów przyrody, dwa parki krajobrazowe (Park Krajobrazowy Promno i Lednicki Park Krajobrazowy) oraz cztery obszary utworzone w ramach programu Natura 2000. Dopełnieniem jest ogromne bogactwo świata fauny oraz rzadkich gatunków roślin, liczne pomniki przyrody, zabytki architektury i atrakcje turystyczne, takie jak skansen budownictwa wiejskiego w Wielkopolskim Parku Etnograficznym.

Wycieczka dla całej rodziny

Uroki Parku Krajobrazowego Promno, na które składają się malowniczo porośnięte lasami pasma pagórkowatych i falistych wzniesień moreny czołowej, warto podziwiać poruszając się rowerem. Z atrakcyjnej trasy, wyznaczonej przez Nadleśnictwo Czerniejewo bez trudu mogą korzystać całe rodziny jak i zaawansowani cykliści. Jej długość wynosi 17,5 km a różnica poziomu wysokości wynosi ok. 12 m. Znaczna jej część przebiega po piaszczystych drogach blisko Jezior Babskich. Z trasy można dostrzec jeziora: Okrąglak, Baba, Cyganek i Uli. Najlepiej widocznym jeziorem jest Baba, do którego można dojechać skręcając ze ścieżki na sam jego brzeg. Warte szczególnej uwagi jest jezioro Okrąglak, które wchodzi w skład rezerwatu krajobrazowego „Okrąglak", chroniącego kompleks ekosystemów wodnych i bagiennych z torfowiskami i fragmentem lasu. Niepowtarzalny urok ścieżki w każdej porze roku wynika także ze zróżnicowania drzewostanów. Dominującymi gatunkami są sosna zwyczajna i dąb szypułkowy. Ale znajdziemy tu również piękne graby, buki, klony, jawory czy jesiony.

Nie lada atrakcją są dobrze zachowane siedliska grądu środkowoeuropejskiego, z ponad 150 letnimi drzewostanami dębowymi, w których wiosną można obserwować przepięknie kwitnienie geofitów runa, przed pojawieniem się liści drzew. To tzw. aspekt wiosenny z zawilcami, przylaszczkami, fiołkami czy pięknymi kokoryczami. Z pewnością skusi niejednego rowerzystę, by zatrzymać się na chwilę. Masowe kwitnienie tych roślin najlepiej obserwować w okolicach jeziora Drążynek.

Na trasie nie zabrakło również aspektu dydaktycznego. Doskonałym miejscem na odpoczynek, również dla głodnych wiedzy, będzie ośrodek edukacyjny Nadleśnictwa – Centrum Leśnej Przygody „Szumi Bór" oraz ścieżka przyrodniczo-leśna w Jeziercach. Ścieżka ma długość 3,7 km, dłuższa pętla oraz 2,5 km w wypadku krótszej pętli. Zawiera 22 przystanki tematyczne i prowadzi pętlą wokół jezior Ósemka oraz Uli. Prezentuje walory środowiska przyrodniczego wokół śródleśnych jezior oraz wybrane elementy gospodarki leśnej.

Na początek trasy w Jeziercach najlepiej dojechać samochodem. Na węźle w Wierzycach należy zjechać z drogi ekspresowej S5 Poznań-Bydgoszcz na Pobiedziska. W Wierzycach od strony Pobiedzisk zjazd na drogę wojewódzką 434 w kierunku miejscowości Czachurki, stamtąd do miejscowości Jezierce.

Tropem Olendrów

Coś dla siebie znajdą również miłośnicy kultury. Miejscową atrakcją jest bowiem neogotycki poewangelicki kościółek Olendrów w Nekielce. Potoczna nazwa kościółka przypomina, że niegdyś mieszkańcami Nekielki byli Holendrzy. Osadnicy holenderscy przybyli tu w połowie XVIII w. w celu zmeliorowania terenów zalewowych. Murowany kościół wybudowano w końcu XIX w. Obecnie jest własnością prywatną. Po odrestaurowaniu mieści salę koncertowo-widowiskową.

Czy wiesz, że:

  • Tak zwane Lasy Czerniejewskie stanowią jeden z większych kompleksów leśnych w Wielkopolsce, są jednak jedynie skromną pozostałością dawnych terenów puszczańskich, porastających w przeszłości ten obszar. Większość terenów administrowanych przez Nadleśnictwo zostało wylesiona we wczesnym średniowieczu i nadal jest intensywnie użytkowana rolniczo;
  • Niezwykle cenne i malownicze siedliska lasowe oraz olsy zajmują aż 81% powierzchni leśnej Nadleśnictwa;
  • na terenie Parku Krajobrazowego Promno występuje wiele cennych gatunków roślin i zwierząt. Do osobliwości przyrodniczych należy m.in. 500 zinwentaryzowanych okazów wawrzynka wilczełyko; torfowisko nakredowe koło jeziora Kazanie z dwoma gatunkami rosiczek: okrągłolistną, długolistną i storczykiem lipiennikiem Loesela; stanowiska kłoci wiechowatej nad jeziorami Drążynek i Dębiniec, uważane za największe w Wielkopolsce pod względem powierzchni tworzonego szuwaru. Wśród stwierdzonych tu 145 zbiorowisk roślinnych, aż 68 uważanych jest za zagrożone w regionie. Na uwagę wśród zwierząt zasługuje przede wszystkim jedyne stanowisko w regionie orzesznicy. Spotkać ją można w lasach liściastych z bogatym podszytem leszczyn i jeżyn.