Asset Publisher
Urządzanie lasu
Plan Urządzenia Lasu (PUL) jest to podstawowy dokument gospodarki leśnej, opracowywany dla danego Nadleśnictwa na okres 10 lat. Zawiera on opis i ocenę stanu lasu, a także cele, zadania i sposoby prowadzenia gospodarki leśnej. Plan Urządzenia Lasu podlega konsultacjom społecznym, a następnie jest zatwierdzany przez Ministra właściwego ds. środowiska.
Jak planujemy działania gospodarcze w lasach?
Sporządzanie planów urządzenia lasu, rozpoczyna się na ok. 3 lata przed wygaśnięciem „starego” planu. W tym czasie dwukrotnie istnieje możliwość zapoznania się z nowymi planami i zgłoszenia swoich uwag. Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych (RDLP) zwołuje Komisję Założeń Planu (KZP), która ma charakter debaty publicznej. W posiedzeniu KZP mogą brać udział wszyscy chętni, którzy chcą mieć wpływ na kształt przyszłego Planu Urządzenia Lasu (PUL). W trakcie jej trwania ustalane są założenia do PUL, m.in. składy gatunkowe nowych drzewostanów, a także które drzewostany wymagają przebudowy bądź wykonania zabiegów pielęgnacyjnych itp. Uzgadnia się również ewentualne zapotrzebowanie na wykonanie dodatkowych specjalistycznych opracowań dotyczących m.in. roślinności czy siedlisk.
Założenia do planu, w formie protokołu KZP, do którego można zgłaszać wnioski i uwagi, są udostępniane do publicznego wglądu. Znaleźć je można na stronie Biuletynu Informacji Publicznej (BIP) Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, stronach internetowych nadleśnictw oraz w prasie lokalnej.
Następnie wykonawca projektu PUL zostaje wyłoniony na podstawie przetargu i rozpoczyna inwentaryzację lasu najpóźniej 15 miesięcy przed upływem obowiązywania dotychczasowego planu. W jej trakcie zbiera się dane dotyczące struktury, wieku, składu gatunkowego, stanu zdrowotnego drzewostanów i siedliska, na którym rosną.
Przedstawienie projektu nowego PUL odbywa się podczas Narady Techniczno-Gospodarczej (NTG). Narada zwoływana jest przez dyrektora RDLP i tak, jak w przypadku KZP ma charakter debaty publicznej. Po NTG projekt PUL zostaje udostępniony do publicznej wiadomości na co najmniej 21 dni (BIP), a następnie wysyłany do Ministra Środowiska do zatwierdzenia.
Jakie elementy zawierają plany?
Plany urządzenia lasu składają się przede wszystkim z:
- Operatu – opisu ogólnego nadleśnictwa;
- Programu Ochrony Przyrody;
- Opisu taksacyjnego – szczegółowej charakterystyki drzewostanów;
- Map.
Wszystkie nadleśnictwa RDLP w Poznaniu udostępniają ww. materiały wraz z Prognozą oddziaływania planu urządzenia lasu na środowisko i obszary Natura 2000 na swojej stronie BIP.
W planach zawarte są wytyczne, które mają zapewniać prowadzenie trwale zrównoważonej gospodarki leśnej w danym nadleśnictwie. Dla każdego fragmentu lasu sporządzony jest szczegółowy opis. Jeśli drzewostan wymaga konkretnych zabiegów dodawana, jest wskazówka gospodarcza lub działania ochronne, związane z obecnością cennych siedlisk przyrodniczych lub stanowisk chronionych gatunków.
Planowane zabiegi dzieli się na:
- odnowienia i zalesienia – wprowadzanie nowego pokolenia lasu;
- czyszczenia i trzebieże – cięcia pielęgnacyjne, które wykonuje się w młodszych drzewostanach;
- rębnie – zabiegi mające na celu stopniową przemianę pokoleń drzew lub przebudowę lasu.
Plan urządzenia lasu obowiązuje 10 lat. W szczególnych przypadkach m.in. klęski żywiołowej plany mogą być opracowane na krótszy okres lub zmienione i ponownie zatwierdzone przez Ministra Środowiska.
Asset Publisher
Asset Publisher
Lasy regionu
Lasy regionu
Nadleśnictwa należące do RDLP w Poznaniu zarządzają majątkiem Skarbu Państwa na powierzchni 440 351,96 ha, w tym lasy zajmują 419 650,83 ha
Lasy te występują głównie w Województwie Wielkopolskim, z wyjątkiem jego północnej części, oraz na niewielkich obszarach Województw: Dolnośląskiego, Lubuskiego, Łódzkiego i Kujawsko-Pomorskiego. Lesistość zasięgu terytorialnego RDLP, z uwzględnieniem lasów innych własności, stanowi 22 % i jest bardzo zróżnicowana. Dominuje krajobraz rolniczy z rozdrobnionymi kompleksami leśnymi. Wysoką lesistością charakteryzuje się część północna z dużymi, zwartymi kompleksami leśnymi (Puszcza Notecka, Puszcza Zielonka) i Południowa (Lasy Antonińsko-Sycowskie). Na pozostałym obszarze występują wyspowo, dość regularnie rozmieszczone, duże kompleksy leśne jak: Bory Nowotomyskie, Lasy Włoszakowickie, Lasy Nadbaryckie, Lasy Kórnickie, Lasy Czerniejewskie, Lasy Skorzęcińskie, Lasy Czeszewskie, Bory Grodzieckie.
Teren RDLP w Poznaniu, według regionalizacji przyrodniczo-leśnej, należy głównie do III Krainy Wielkopolsko-Pomorskiej. Niewielki obszar na wschodzie w okolicy Koła (Wysoczyzna Kłodawska) należy do IV Krainy Mazowiecko-Podlaskiej, oraz na Południu w okolicy Sycowa (Wzgórza Trzebnicko-Ostrzeszowskie i Równina Oleśnicka) – do V Krainy Śląskiej. Klimat jest łagodny ze względu na znaczący wpływ powietrza pochodzenia oceanicznego, jednak zróżnicowany. Na krańcach zachodnich średnia temperatura roczna sięga 8,5 0C, na wschodnich spada do 8 0C w związku z postępującą w kierunku wschodnim kontynentalizacją klimatu. Ilość opadów wodnych jest niewielka – około 550 mm rocznie, w części wschodniej spada do 450 mm, na krańcach południowych wzrasta do 650 mm. Otwarte tereny wielkich równin sprzyjają swobodnemu przepływowi mas powietrza o różnym pochodzeniu, stąd duża zmienność zjawisk pogodowych. Termiczny okres wegetacyjny jest długi i przekracza 220 dni, w części wschodniej spada do 210 dni w roku.
Krajobraz ukształtowany został na większości obszaru RDLP - w części północnej i środkowej, w mezoregionach: Puszczy Noteckiej, Pojezierzy Wielkopolskich, Równiny Nowotomyskiej, Równiny Opalenicko-Wrzesińskiej, Wysoczyzny Leszczyńskiej i Borów Grodzieckich - przez zlodowacenie bałtyckie. Rozległe, sfalowane równiny moren dennych urozmaicone są licznymi pagórkami moren czołowych, piaszczystymi równinami uformowanymi przez odpływające wody z lądolodu i jeziorami na pojezierzach: Poznańskim, Gnieźnieńskim, Międzychodzko-Sierakowskim, Sławskim, Leszczyńskim. Na wielu piaszczystych równinach wiatry uformowały pagórkowate obszary wydmowe, największe z nich charakteryzują Puszczę Notecką.
Krajobraz części południowej - fragmenty Wysoczyzny Leszczyńskiej, Mezoregion Krotoszyński, Wysoczyzna Turecka, Wysoczyzna Kłodawska, Kotlina Żmigrodzka, Milicka i Grabowska, Równina Oleśnicka, Wzgórza Trzebnicko-Ostrzeszowskie - ukształtowany został przez starsze zlodowacenie środkowopolskie, stąd rzeźba tego terenu jest mniej urozmaicona i charakteryzuje się brakiem jezior. Jednak to tutaj znajduje się najwyższe wzniesienie morenowe w Wielkopolsce – Kobyla Góra (284 m npm).
Charakterystyczna jest obecność w krajobrazie zalewowych dolin rzecznych: Warty, Prosny, Obry i mniejszych rzek, oraz rozległych pradolin: warszawsko-berlińskiej, łączącej bieg środkowej Warty poprzez łęgi obrzańskie do Odry, oraz pradoliny Baryczy.
Z budową geologiczną regionu i lokalizacją lasów w terenach mniej przydatnych dla rolnictwa związana jest jakość gleb leśnych. Około 30 % powierzchni to zalesione dawne grunty rolne. Największe powierzchnie zajmują utworzone z piasków gleby rdzawe i bielicowe, mniejsze – utworzone z glin i innych utworów zwałowych gleby brunatne i płowe. W dolinach zalewowych i obniżeniach terenu dominują, wykształcone w procesach bagiennych, gleby murszaste, czarne ziemie, gleby torfowe i murszowe.
Spośród typów lasów dominują bory świeże i mieszane bory świeże. Siedliska borowe zajmują ogółem 50 % powierzchni. 49 % powierzchni zajmują siedliska lasowe, dominują tutaj lasy mieszane i lasy liściaste, na które składają się głównie grądy z grabem i dąbrowy, a w miejscach wilgotnych, zalewowych, w dolinach rzek i strumieni: łęgi jesionowo-wiązowo-dębowe, wierzbowo-topolowe, 2,8 % zajmują olsy.
Najliczniej spotykanym gatunkiem, w większości siedlisk leśnych jest sosna – na 77,2 % powierzchni. Wyjątkowo duży udział w skali kraju zajmują dęby – 12,6 %. Brzoza i olsza zajmują odpowiednio 3,6 i 4,6 %. Pozostałą niewielką powierzchnię zajmują: świerk, buk, grab i topole.
W borach sosnowych wykształciły się cenne ekotypy sosny. Na zachodnim krańcu – sosna bolewicka, na południowym – sosna rychtalska. W lasach często spotykane są dąbrowy, z których najbardziej znana jest dąbrowa krotoszyńska, jako jeden z największych kompleksów drzewostanów dębu szypułkowego w Polsce, którego drewno osiąga tutaj najwyższą jakość. Cenne dąbrowy dębu bezszypułkowego to dąbrowy: rychtalskie, włoszakowickie, grodziskie i z Puszczy Zielonki.
Trudne warunki przyrodnicze oraz urbanizacja złożyły się na priorytet funkcji ochronnych lasu. Lasy o różnych kategoriach ochronności stanowią 56,3 % powierzchni. Średni wiek drzewostanów to 62 lata. Najwięcej jest drzewostanów, w przedziale 61-80 lat zajmują 20,2 % powierzchni, w przedziale 41-60 lat – 19,8 %. Drzewostanów młodych – w wieku do 40 lat jest 27,7 %, a drzewostany dojrzałe (ponad 80-letnie) jest 25,3 % udziału powierzchniowego. Średnia zasobność drzewostanów wynosi 261 m3ha, a w ciągu roku przyrasta na 1 hektarze lasu około 8,64 m3 brutto masy drzewnej na hektar.