Web Content Display Web Content Display

Dlaczego leśnicy zbierają nasiona drzew?

04.01.2018 | Aleksandra Możdżeń (Nadleśnictwo Czerniejewo)

Czasem zbiór szyszek wymaga alpinistycznych umiejętności lub specjalnych podnośników. Niekiedy szyszki zbiera się również z drzew ściętych. Leśnicy z Nadleśnictwa Czerniejewo wyjaśniają tajniki jesiennego zbioru nasion.

Właściwie to nie same szyszki są istotne, tylko to co kryją w środku – nasiona. Rocznie leśnicy z Nadleśnictwa Czerniejewo odnawiają ok. 100 ha gruntów, z czego ok. 5 ha odnawiają naturalnie, pozostałą część – sztucznie – wysiewając  zebrane wcześniej nasiona (ok. 7 ha) lub sadząc młode drzewka (88 ha). Wiąże się to z wyhodowaniem setek tysięcy sadzonek i zgromadzeniem jeszcze większych ilości nasion i ich odpowiednim przygotowaniem.
 
Podstawowym źródłem zbieranych nasion są gospodarcze drzewostany nasienne, które wyróżniają się jakością hodowlaną. Nasiona zbiera się w różnych terminach. Z brzozy czy wiązu zanim całkowicie dojrzeją. Z jesionu, klonu, grabu, świerka, sosny, modrzewia i olszy tuż przed opadnięciem. Po opadnięciu zbiera się natomiast żołędzie i bukiew.
 
Nasiona drzew iglastych zbiera się łącznie z szyszką. Wilgotne szyszki są zamknięte, po przesuszeniu otwierają się wysypując nasiona. Ze 100 kg szyszek sosny można uzyskać do ok. 1,5 kg nasion. Następnie nasiona są czyszczone, sortowane, hermetyczne pakowane i przekazywane do chłodni. Cały proces odbywa się w wyłuszczarniach.
Zbiór żołędzi i bukwi ułatwiają rozłożone na dnie lasu siatki o drobnych oczkach.
 
Nasiona drzew liściastych wymagają różnych technik wydobywania i czyszczenia. W zależności od tego czy nasiona znajdują się w owocach suchych czy mięsistych. Podobnie jak nasiona drzew iglastych, muszą być wysuszone, zapakowane i przechowywane w chłodni.
 
Niektóre nasiona w takich ściśle kontrolowanych warunkach można przechowywać nawet kilkadziesiąt lat. Nasiona zebrane w latach urodzaju stanowią rezerwę na lata, kiedy drzewa nie obrodzą. W Nadleśnictwie Czerniejewo zbiera się przede wszystkim nasiona sosny, świerka, grabu, klonu, jaworu, dębu, buka, lipy, a także dzikiej jabłoni, bzu czarnego, kaliny koralowej czy jarzębu. Zebrane nasiona przeznacza się głównie do wysiewu w szkółce w Jeziercach. Tam produkuje się sadzonki do odnowień i zalesień. Część nasion przekazywanych jest do wyłuszczarni nasion w Jarocinie. Magazynowane są tam na wypadek nieurodzaju oraz do produkcji sadzonek z zakrytym systemem korzeniowym w szkółce kontenerowej.