Zielone Płuca Naszej Planety

Sekretem zdrowego wpływu lasu jest powietrze. Spacerując po lesie spróbujcie wziąć głęboki wdech, poczuć zapach świeżego igliwia. Poczujecie przypływ sił, gdyż przebywając w lesie nasz organizm szybciej się regeneruje, zwłaszcza po ciężkich stresach czy wysiłku fizycznym. W porównaniu z miejskim powietrzem wyczujecie tę różnicę, bowiem las to tlen a tlen to życie. To dzięki drzewom możliwe jest życie na Ziemi. I mimo, iż go nie widzimy a nasze oddychanie jest czynnością w pełni automatyczną to codziennie przez nasze płuca przepływa od 60 do ponad 200 g tlenu, w zależności od naszej aktywności fizycznej.

Łącznie lasy Ziemi zaspokajają połowę zapotrzebowania na tlen wszystkich ludzi i zwierząt, produkując go rocznie około 26 mld ton. Z 1 m² powierzchni liściowej drzew dostaje się do powietrza atmosferycznego w ciągu okresu wegetacyjnego od 0,5 do ponad 1 kg czystego tlenu. Jego produkcja to najważniejsza funkcja lasów, lecz nie jedyna. Równie istotne jest jednoczesne pochłanianie, czyli asymilacja przez liście i igły dwutlenku węgla w procesie fotosyntezy. Jeden hektar lasu pochłania rocznie nawet 3600 kg węgla, to mniej więcej tyle ile w ciągu godziny wydziela 200 osób. Dwutlenek węgla jest przyczyną wystąpienia efektu cieplarnianego, stąd jego asymilacja przez drzewa wpływa na stabilność klimatu.

Lasy ochronne – co to takiego?

Zastanawialiście się dlaczego w lesie klimat jest bardziej wilgotny a powietrze rześkie? Wpływa na to proces transpiracji, a więc parowania. Im temperatura powietrza jest wyższa tym więcej wody w postaci pary wodnej oddają drzewa, chroniąc się tym samym przed przegrzaniem. Działają niczym olbrzymi klimatyzator w upalne letnie dni, ochładzając przy tym powietrze atmosferyczne. Jedno drzewo w ciągu roku absorbuje ok. 3 tys. litrów wody opadowej i wprowadza do powietrza kilkaset jej litrów pod postacią pary. Jeden hektar lasu liściastego może zatrzymać a następnie stopniowo oddać środowisku 50 m³ wody. Duże obszary leśne, jak rozległe zielone dywany puszcz, można przyrównać zatem do gigantycznej gąbki, magazynującej i filtrującej wodę a jednocześnie, w miarę potrzeb oddającej ją w postaci pary wodnej do atmosfery. Lasy zatem wpływają na mikroklimat lokalnie i kształtują klimat globalnie, nawilżając powietrze, ochładzając je i oczyszczając atmosferę ze znajdującej się w niej pyłów.

Lasy chronią nie tylko klimat, lecz także glebę, wody powierzchniowe i podziemne, zapobiegając erozji, wyjaławianiu ziemi, osuwiskom, lawinom. Zmniejszają również zagrożenie powodziami i łagodzą skutki suszy. Wokół dużych miast i w ich sercu działają jak strefy buforowe, chroniąc przed zanieczyszczeniami i hałasem. Wokół sanatoriów i uzdrowisk kształtują korzystny mikroklimat. Ze względu zatem na swój cel i funkcję lasy te możemy podzielić na wodochronne, glebochronne, uzdrowiskowo-klimatyczne, wokół miast czy nawet obronne. Nazywamy je wszystkie lasami ochronnymi. Wspólnie z rezerwatami i ostojami zwierząt a także stanowiskami roślin chronionych zajmują one łączną powierzchnię blisko 3,5 mln ha, czyli prawie połowę ze wszystkich lasów w Lasach Państwowych.

Czy wiesz że...

• Jedna dorosła, 60-letnia sosna produkuje tlen niezbędny do życia 3 osób. Jeden hektar lasu w ciągu 24 godzin wytwarza około 700 kilogramów tlenu. Zaspokaja to dobowe zapotrzebowanie 2500 osób;
• Drzewa wiążą w sobie węgiel atmosferyczny przez asymilację dwutlenku węgla w procesie fotosyntezy. Jedno drzewo absorbuje średnio 1 tonę tego pierwiastka na każdy metr sześcienny przyrostu i produkuje przy tym 727 kg tlenu. Wszystkie lasy w Polsce pochłaniają rocznie ok. 40 mln ton dwutlenku węgla. Budując drewniane konstrukcje czy używając przedmiotów wytworzonych z drewna magazynujemy węgiel, nie pozwalając uwolnić się mu do atmosfery. Ograniczamy tym samym skutki efektu cieplarnianego;
• Do drzew dostarczających największe ilości tlenu należą: buk pospolity (1,1 kg), klon (1,1 kg), robinia akacjowa (1,1 kg), dąb (0,8 kg), lipa i jesion (0,7 kg). Podobne ilości tlenu wydzielają drzewa iglaste, takie jak sosna;
• Oddziaływanie transpiracyjne jednego drzewa w ciągu roku, powodujące ochładzanie atmosfery można porównać  do 10 pracujących non stop klimatyzatorów;
• Drzewa są swoistym filtrem, doskonale pochłaniają i neutralizują substancje toksyczne, takie jak: dwutlenek węgla, dwutlenek siarki oraz metale ciężkie (ołów, kadm, miedź, cynk);
• Metr kwadratowy gleby leśnej jest w stanie zmagazynować do 200 litrów wody a tylko jej wierzchnia, 10-centymetrowa warstwa zdolna jest przyjąć blisko 50 litrów wody opadowej.