Lasy Modelowe na rzecz klimatu

Tworzenie strategii adaptacyjnych do zmian klimatycznych jest jednym z obszarów zainteresowania Międzynarodowej Sieci Lasów Modelowych.

Dobiegły końca negocjacje COP21 w Paryżu. Zmiany klimatyczne, co do których środowiska naukowe nie mają wątpliwości, mają istotny wpływ na zasoby naturalne. Wiele publikacji wskazuje na przesuwające się strefy klimatyczne, zmiany zasięgu występowania wielu gatunków roślin i zwierząt, zakłócenia łańcuchów wzajemnych oddziaływań. Z jednej strony wskutek podnoszącej się temperatury rośnie poziom mórz i oceanów a z drugiej, z powodu zbyt szybkiego odpływu ze zlewni, ilość wód dostępnych człowiekowi maleje. Fale kolejnych upałów i susze dotykają wiele sektorów gospodarki i przemysłu na całym świecie. Walka o wodę - albo z wodą, staje się poważnym wyzwaniem w wielu rejonach świata.

Jedną z publikacji wartą głębszej analizy jest Climat change and forests – Making adaptation a reality. Manitoba Model Forest (Kanada) wraz z Kanadyjską Siecią Badań na rzecz Wpływu i Adaptacji do Klimatu (C-CIARN) wskazali wyraźnie potrzebę współpracy na wszystkich szczeblach administracji, leśnictwa, przemysłu drzewnego i organizacji pozarządowych w opracowywaniu strategii adaptacyjnych, które minimalizują szkody i maksymalizują korzyści związane ze zmieniającym się klimatem.

Działania ujęte w Planie Strategicznym Lasu Modelowego w Obornikach są pewną formą strategii adaptacyjnej również w zakresie zmian klimatycznych. Zaplanowano bowiem odtworzenie nieczynnej sieci urządzeń piętrzących i zatrzymujących odpływ wód ze zlewni rzek Flinty i Wełny. Zaopatrzenie ich w odpowiednie przepławki zapewni ciągłość ekologiczną ekosystemów wodnych. Istotne jest bowiem, aby sterować odpływem wód uwzględniając potrzeby różnych sektorów. W przypadku zlewni Wełny i Flinty należy wziąć pod uwagę przede wszystkim branżę energetyczną, rolniczą, turystyczną i aspekty środowiskowe.

Istotny jest fakt, że działania zostały wspólnie zaplanowane przez różne instytucje i jednostki w ramach Lasu Modelowego w Obornikach. Arkadiusz Błochowiak, dyrektor WZMiUW w Poznaniu potwierdza, że „większość działań wymienionych w Planie Strategicznym Lasu Modelowego dotyczy (…) gospodarki wodnej i (…) trudno wyobrazić sobie realizację jego założeń bez udziału naszej jednostki" (źródło: Merkuriusz 80, 2015).  Jolanta Ratajczak, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Poznaniu podkreśla, że koncepcja lasu modelowego pozwala „dojść do konsensusu pomiędzy różnymi interesariuszami, którzy żyją we wspólnym środowisku (…) ułatwia pozyskiwanie środków do realizacji tych zadań oraz współbeneficjentów pośród lokalnych grup i samorządów" (źródło: Merkuriusz 80, 2015).

Finalizowane są również prace inwentaryzacyjne i koncepcyjne w zakresie możliwości zwiększenia retencji wodnej w Puszczy Noteckiej. To również część Planu Strategicznego Lasu Modelowego w Obornikach. Zakłada się przeprowadzenie szczegółowej analizy dotyczącej możliwości integracji pozyskanych przez leśników danych hydrologicznych z bazami istniejącymi w zasobach pozostałych Partnerów Lasu Modelowego.    

15 września 2015 roku siedemnastu Sygnatariuszy utworzyło pierwszy Las Modelowy w Polsce, który został oficjalnie przyjęty do Międzynarodowej Sieci Lasów Modelowych 6 listopada 2015 roku.