Żbik na pierwszy rzut oka przypomina kota domowego, jest jednak typowo leśnym stworzeniem. Szacuje się, że w Polsce, we wschodniej części Karpat, żyje nie więcej niż 200 żbików. Żbika, u Nas w Wielkopolsce nie spotkamy. Natomiast, może się zdarzyć, że na naszej drodze stanie ryś. 

Kilka słów o rysiu...

Rysie to największe drapieżniki z rodziny kotowatych występujące w Polsce. Mają duże wymagania przestrzenne poszukują rozległych i trudno dostępnych obszarów leśnych do życia. Obecnie na wolności rysie występują w północno-wschodnieji południowej części Polski. Nieliczne osobniki widywane są także w Słowińskim Parku Narodowym, Borach Tucholskich, a także na terenie Puszczy Noteckiej oraz w lasach położonych na północ od niej.

Od połowy XX wieku populacja tego gatunku w Polsce i w Europie systematycznie spadała, z uwagi na presję ze strony człowieka. W 2015 roku populacja rysia w Polsce szacowana była na 40 osobników, dziś to około 200, z czego większość, ok. 120 osobników, występuje w Karpatach.

O rysiu Pako, który zawędrował do wielkopolskich lasów. 

Rysie to zwierzęta prowadzące skryty tryb życia. Za dnia odpoczywają, najczęściej w koronach drzew, nocą zaś polują.
Rysia w obornickich lasach ku swojemu zdziwieniu, jako pierwszy zauważył Jacek Więckowski, pracownik Instytutu Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Spotkanie tego skrytego zwierzęcia, jest efektem przywracania rysi na terenach północno zachodniej Polski przez Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze, Instytut Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży oraz Ośrodek Kultury w Mirosławcu.  W 2019 roku, środowiska naturalnego trafiło 36 osobników. Akcja odbyła się w ramach projektu „Powrót Rysia do północno zachodniej Polski”. 

Wszystkim wypuszczonym osobnikom założono obroże z nadajnikami GPS, dzięki którym można śledzić wędrówki dzikich kotów. Przy okazji zakładania obroży, nadano zwierzakom również symboliczne imię. Dzięki temu zabiegowi, wiemy, że ryś z obornickich lasów nazywa się Pako. 

Pako jeszcze nie raz dał się zaobserwować leśnikom z Obornik. Zaledwie trzy miesiące po majowym spotkaniu, dziki kot ponownie dał się obejrzeć, tym razem kryjąc się w leśnym podszycie.

Pako okazał się jednak nieprzeciętnym celebrytą. Kilka dni później jeden z mieszkańców okolicznych wiosek sfotografował kota za dnia wylegującego się na stosie desek. Ot cały koci charakter! 

Czy w Polsce Rysie mogą być pospolite?

Mogą być pospolite aczkolwiek należy pamiętać, że aby ryś czuł się dobrze na wolności musi być spełniony szereg warunków. Dzikie koty muszą mieć dostęp do odpowiedniego pożywienia, w skład, którego wchodzą jelenie i sarny, a także powinny mieć zapewnioną odpowiednią przestrzeń do bytowania. Do wielkości swojego terytorium szczególną uwagę przywiązują samce. 

Bardzo ważnym aspektem w restytucji rysia jest zwrócenie im 100% dzikości. Dążąc do osiągnięcia tego celu narodzonym na wolności kociętom nie zakłada się już obroży telemetrycznych, pozostając jedynie przy obserwacjach tych pięknych kotów.

Kilka faktów o rysiu:

• ryś euroazjatycki to największy kot Europy;
• ryś objęty jest całoroczną ochroną;
• długość ciała tego drapieznika dochodzi do 1,5 m, waga do 20 kg;
• głównym pokarmem rysi są jeleniowate, w tym głównie jelenie i sarny;
• jeden osobnik zjada kilkudziesięsiąt zwierząt rocznie;
• zdobycz starannie ukrywa, wciągając upolowane zwierzęta pod zwalone pnie, czy w gęstwiny - maskując śniegiem lub ściółką. Do tak ukrytego pożywienia ryś może wracać nawet przez kilka dni;
• rysie po zachodniej strony Wisły nie były widziane od ponad 200 lat;
• samce rysi są mocno terytorialne, obszar jednego osobnika to ok. 350 km²
• przyczyną drastycznego kurczenia się populacji tego gatunku było polowanie dla skór, tępienie ich jako konkurencyjnego drapieżnika oraz silna fragmentaryzacja obszarów leśnych;
• z rysiem spokrewnione są żbiki, które podobnie jak rysie, są objęte ścisłą ochroną gatunkową;
• należy pamiętać, że zarówno ryś, jak i żbik są gatunkami, które zasługują na szczególną uwagę i ochronę, nie tylko w Dniu Kota, ale przez cały rok.