Międzynarodowy Dzień Ziemi

22 kwietnia to święto Naszej Planety, obchodzone na całym świecie. To szczególna okazja, by przypomnieć sobie dlaczego bez lasów życie na Ziemi nie byłoby możliwe.

Zielone Płuca Naszej Planety

Sekretem zdrowego wpływu lasu jest powietrze. Spacerując po lesie spróbujcie wziąć głęboki wdech, poczuć zapach świeżego igliwia. Poczujecie przypływ sił, gdyż przebywając w lesie nasz organizm szybciej się regeneruje, zwłaszcza po ciężkich stresach czy wysiłku fizycznym. W porównaniu z miejskim powietrzem wyczujecie tę różnicę, bowiem las to tlen a tlen to życie. To dzięki drzewom możliwe jest życie na Ziemi. I mimo, iż go nie widzimy a nasze oddychanie jest czynnością w pełni automatyczną to codziennie przez nasze płuca przepływa od 60 do ponad 200 g tlenu, w zależności od naszej aktywności fizycznej.

Łącznie lasy Ziemi zaspokajają połowę zapotrzebowania na tlen wszystkich ludzi i zwierząt, produkując go rocznie około 26 mld ton. Z 1 m2 powierzchni liściowej drzew dostaje się do powietrza atmosferycznego w ciągu okresu wegetacyjnego od 0,5 do ponad 1 kg czystego tlenu. Jego produkcja to najważniejsza funkcja lasów, lecz nie jedyna. Równie istotne jest jednoczesne pochłanianie, czyli asymilacja przez liście i igły dwutlenku węgla w procesie fotosyntezy. Jeden hektar lasu pochłania rocznie nawet 3600 kg węgla, to mniej więcej tyle ile w ciągu godziny wydziela 200 osób. Dwutlenek węgla jest przyczyną wystąpienia efektu cieplarnianego, stąd jego asymilacja przez drzewa wpływa na stabilność klimatu.

Lasy ochronne – co to takiego?

Zastanawialiście się dlaczego w lesie klimat jest bardziej wilgotny a powietrze rześkie? Wpływa na to proces transpiracji, a więc parowania. Im temperatura powietrza jest wyższa tym więcej wody w postaci pary wodnej oddają drzewa, chroniąc się tym samym przed przegrzaniem. Działają niczym olbrzymi klimatyzator w upalne letnie dni, ochładzając przy tym powietrze atmosferyczne. Jedno drzewo w ciągu roku absorbuje ok. 3 tys. litrów wody opadowej i wprowadza do powietrza kilkaset jej litrów pod postacią pary. Jeden hektar lasu liściastego może zatrzymać a następnie stopniowo oddać środowisku 50 m3 wody. Duże obszary leśne, jak rozległe zielone dywany puszcz, można przyrównać zatem do gigantycznej gąbki, magazynującej i filtrującej wodę a jednocześnie, w miarę potrzeb oddającej ją w postaci pary wodnej do atmosfery. Lasy zatem wpływają na mikroklimat lokalnie i kształtują klimat globalnie, nawilżając powietrze, ochładzając je i oczyszczając atmosferę ze znajdującej się w niej pyłów.

Lasy chronią nie tylko klimat, lecz także glebę, wody powierzchniowe i podziemne, zapobiegając erozji, wyjaławianiu ziemi, osuwiskom, lawinom. Zmniejszają również zagrożenie powodziami i łagodzą skutki suszy. Wokół dużych miast i w ich sercu działają jak strefy buforowe, chroniąc przed zanieczyszczeniami i hałasem. Wokół sanatoriów i uzdrowisk kształtują korzystny mikroklimat. Ze względu zatem na swój cel i funkcję lasy te możemy podzielić na wodochronne, glebochronne, uzdrowiskowo-klimatyczne, wokół miast czy nawet obronne. Nazywamy je wszystkie lasami ochronnymi. Wspólnie z rezerwatami i ostojami zwierząt a także stanowiskami roślin chronionych zajmują one łączną powierzchnię blisko 3,5 mln ha, czyli prawie połowę ze wszystkich lasów w Lasach Państwowych.

Czy wiesz że...

  • Jedna dorosła, 60-letnia sosna produkuje tlen niezbędny do życia 3 osób. Jeden hektar lasu w ciągu 24 godzin wytwarza około 700 kilogramów tlenu. Zaspokaja to dobowe zapotrzebowanie 2500 osób;
  • Drzewa wiążą w sobie węgiel atmosferyczny przez asymilację dwutlenku węgla w procesie fotosyntezy. Jedno drzewo absorbuje średnio 1 tonę tego pierwiastka na każdy metr sześcienny przyrostu i produkuje przy tym 727 kg tlenu. Wszystkie lasy w Polsce pochłaniają rocznie ok. 40 mln ton dwutlenku węgla. Budując drewniane konstrukcje czy używając przedmiotów wytworzonych z drewna magazynujemy węgiel, nie pozwalając uwolnić się mu do atmosfery. Ograniczamy tym samym skutki efektu cieplarnianego;
  • Do drzew dostarczających największe ilości tlenu należą: buk pospolity (1,1 kg), klon (1,1 kg), robinia akacjowa (1,1 kg), dąb (0,8 kg), lipa i jesion (0,7 kg). Podobne ilości tlenu wydzielają drzewa iglaste, takie jak sosna;
  • Oddziaływanie transpiracyjne jednego drzewa w ciągu roku, powodujące ochładzanie atmosfery można porównać  do 10 pracujących non stop klimatyzatorów;
  • Drzewa są swoistym filtrem, doskonale pochłaniają i neutralizują substancje toksyczne, takie jak: dwutlenek węgla, dwutlenek siarki oraz metale ciężkie (ołów, kadm, miedź, cynk);
  • Metr kwadratowy gleby leśnej jest w stanie zmagazynować do 200 litrów wody a tylko jej wierzchnia, 10-centymetrowa warstwa zdolna jest przyjąć blisko 50 litrów wody opadowej.