Leśna retencja chroni przed powodzią

Retencjonowanie wody w lasach z jednej strony przeciwdziała skutkom suszy, z drugiej zaś daje możliwość odebrania znacznych jej ilości, w okresach intensywnych opadów deszczu. Jej nadmiar rozlewa się po lesie, przez co nie wzmaga tzw. fali powodziowej w korytach rzek.

Leśnicy gospodarując w myśl zasad zrównoważonej gospodarki leśnej, realizują działania w zakresie małej retencji. Od wielu lat w lasach powstają urządzenia hydrotechniczne spiętrzające wodę tzw. zastawki oraz zbiorniki. Odtwarzane są stawy i mokradła, powstają przepusty i oczka wodne. Istotą małej retencji jest spowalnianie odpływu wody z terenów leśnych. Co do zasady mała retencja nie zakłada budowy dużych obiektów hydrotechnicznych, w postaci tam czy też dużych zbiorników wodnych. Koncentruje się na spowalnianiu odpływu wody, naśladując przy tym przyrodę. Obiekty małej retencji budowane są z kamieni, ziemi, drewna czy faszyny. Nie mają spektakularnej formy, wtapiają się w leśne otoczenie, przybierając postać małych oczek wodnych, mokradeł i niskich spiętrzeń.

W 2019 roku 25 nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu wykonało ponad 150 prac z zakresu małej retencji. Przyjrzyjmy się tym razem efektom prac leśników z Nadleśnictw Syców i Taczanów.

W nadleśnictwie Taczanów dzięki uczestnictwu już od ponad 10 lat w programie "Mała retencja wodna – niziny" wykonano w latach 2007 – 2014, aż 19 różnych obiektów retencjonujących prawie 30 000 m3 wody. Wśród tych 19 obiektów - 13 to zbiorniki wodne, a pozostałe 6 to zastawki. W aktualnej edycji programu, w latach 2016 – 2022 Nadleśnictwo Taczanów planuje wykonać 8 obiektów, w tym 3 zbiorniki wodne i 5 zastawek, które utworzą tzw. obszary zalewowe.

Fot. Archiwum Nadleśnictwa Taczanów

Nadleśnictwo Syców w ramach programu pt.: „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych” współfinansowanego z Funduszu Spójności Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 zrealizowało:
•    9 zbiorników- retencja  51 080,00 m3
•    5 progów- retencja 188,00 m3
•    4 zastawki - retencja 872,00 m3
•    1 przepust z piętrzeniem - retencja 195,00 m3
•    1 mnich- retencja 3758,00 m3

Fot. Archiwum Nadleśnictwa Syców

W wyniku podjętych działań łączna objętość retencjonowanej wody w ramach wyżej wymienionego projektu zwiększyła się o 56 093,00 m3.

W roku 2016 Nadleśnictwo Syców przystąpiło do projektu „Kompleksowa adaptacja lasów i leśnictwa do zmian klimatu-mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych", współfinansowanego z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. W ramach tego projektu w 2021 roku zostanie wybudowanych 5 zbiorników retencyjnych, które zgromadzą łącznie
ok 10 038,00 m3 wody.