Puchacz

Już za kilka tygodni Noc Sów. W ramach przygotowań do tego wydarzenia będziemy publikować dla Was co tydzień sowie opowieści. Zaczynamy z przytupem i rozmachem, gdyż od największej sowy Europy. Czy można ją zobaczyć w wielkopolskich lasach? Odpowiedź brzmi tak, choć mimo dużych rozmiarów dostrzec ją w lesie jest niezwykle ciężko. To skryty i płochliwy gatunek, dlatego zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest nastawienie… uszu. Mowa o puchaczu.

Sowie zmysły, część 1

Sowy są grupą ptaków osadzoną w kulturze całego świata od czasów starożytnych. Jest to zarazem najbardziej rozpoznawalny rząd ptaków, z którym związanych jest wiele legend, przesądów i zabobonów. Niezależnie od kontynentów, wyznań i wierzeń sowy przez swój wygląd i zachowanie wywoływały u ludzi na całym świecie podobne skojarzenia. Przyczyn wpływających na naszą sowią podświadomość jest wiele. Zaliczymy do nich nocny tryb życia, bezszelestny lot, przywodzący na myśl ducha czy zjawę, wielkie, przenikliwe i wszystko widzące oczy oraz odgłosy o tajemniczym i zatrważającym brzmieniu. To one oddziałują na ludzki umysł i zmysły jednakowo, niezależnie od granic państw czy różnic kulturowych.

Sowie zmysły, część 2

Zapewne każdy z Was raz w życiu słyszał sowę. Chociażby podczas oglądania filmów, i to nie koniecznie horrorów. Sowi „śpiew” dodaje w kinematografii odpowiedniego nastroju grozy i trwogi, pobudza zmysły i wyobraźnię. Czy jest bowiem coś bardziej przerażającego niż „śmiech diabła” w ciemną noc, wydobywający się z wnętrza lasu? Uchylmy nieco rąbka wokalnej tajemnicy sowiego głosu.

Sowy, bezszelestni łowcy

Pojawiają się znikąd i odlatują w ciemną dal mroku nocy. Często podczas nocnych nasłuchów zaskakują obserwatora, lądując bezszelestnie za jego plecami, niczym zjawy czy duchy. Ta umiejętność jest jednocześnie ich śmiertelną bronią, gdyż potencjalne ofiary nie słyszą nadlatującego zagrożenia. Sekret bezgłośnego lotu sów tkwi w piórach, których budowa nie przypomina piór innych ptaków.

Jak znaleźć sowę w lesie?

Wytropienie sowy w lesie do łatwych zadań nie należy. Dysponując jednak pewnym zasobem wiedzy, niczym "kapitan Sowa na tropie", możemy zwiększyć swoje szanse na spotkanie z wymarzonym gatunkiem. Wystarczy tylko wiedzieć gdzie, kiedy i "kogo" szukać.

Fakty i Mity o Sowach

Z sowami związanych jest wiele mitów, legend i zabobonów. Niektóre z nich są śmieszne, niektóre przerażające. Grupie tej wciąż przypisuje się wiele cech i zdolności, z jednej strony zakorzenionych głęboko w stereotypach, z drugiej będących przejawem obecnej popkultury. Przed zbliżającą się Nocą Sów warto przypomnieć sobie kilka z nich.

Sowy w słowiańskich wierzeniach

Odliczanie do Nocy Sów dobiega końca. Dwa dni przed wydarzeniem zachęcamy Was do wspólnej podróży w nieco baśniowy świat, owiany tajemnicą legend, dawnych wierzeń i kultur. Zobaczymy jak zmieniało się postrzeganie sów na przestrzeni wieków

Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Co nam dają drzewa?

Co nam dają drzewa?

Nie sposób opisać wszystkich funkcji, które pełnią drzewa i lasy. Nie sposób wycenić ich znaczenia dla naszej Planety, każdego organizmu, w tym dla człowieka i rozwoju jego cywilizacji. Moglibyśmy mówić o zdrowiu, o gospodarce i przemyśle, o bioróżnorodności, jednakże wszystko to byłoby za mało. Odpowiednim określeniem wydaje się zatem być jedno słowo, drzewa to... życie.

Co powinniście wiedzieć o drzewach?

DRZEWA TO TLEN

  • Las to tlen a tlen to życie. Codziennie przez nasze płuca przepływa od 60 do ponad 200 g tlenu, w zależności od naszej aktywności fizycznej;
  • W lesie nasz organizm szybciej się regeneruje, zwłaszcza po ciężkich stresach czy wysiłku fizyczny;
  • Łącznie lasy Ziemi zaspokajają połowę zapotrzebowania na tlen wszystkich ludzi i zwierząt, produkując go rocznie około 26 mld ton;
  • Z 1 m2 powierzchni liściowej drzew dostaje się do powietrza atmosferycznego w ciągu okresu wegetacyjnego od 0,5 do ponad 1 kg czystego tlenu;
  • Jedna dorosła, 60-letnia sosna produkuje tlen niezbędny do życia 3 osób;
  • Jeden hektar lasu w ciągu 24 godzin wytwarza około 700 kilogramów tlenu. Zaspokaja to dobowe zapotrzebowanie 2500 osób;
  • Do drzew dostarczających największe ilości tlenu należą: buk pospolity (1,1 kg), klon (1,1 kg), robinia akacjowa (1,1 kg), dąb (0,8 kg), lipa i jesion (0,7 kg). Podobne ilości tlenu wydzielają drzewa iglaste, takie jak sosna.

DRZEWA TO GIGANTYCZNY KLIMATYZATOR

  • Drzewa działają niczym olbrzymi klimatyzator w upalne letnie dni, ochładzając przy tym powietrze atmosferyczne;
  • Oddziaływanie transpiracyjne jednego drzewa w ciągu roku, powodujące ochładzanie atmosfery można porównać  do 10 pracujących non stop klimatyzatorów. Strategiczne rozmieszczenie drzew na terenach zurbanizowanych może obniżyć temperaturę powietrza o 8 stop. C, redukując o 30 proc. zapotrzebowanie na klimatyzację;
  • Jedno dorosłe drzewo może wytranspirować latem do 450 l wody dziennie. Taki efekt daje 5 dużych klimatyzatorów działających 20 godzin na dobę i obniżających temperaturę otoczenia o 3-7 stop. C;
  • Jedno drzewo w ciągu roku absorbuje ok. 3 tys. litrów wody opadowej i wprowadza do powietrza kilkaset jej litrów pod postacią pary;
  • Jeden hektar lasu liściastego może zatrzymać a następnie stopniowo oddać środowisku 50 m3 wody;
  • Obecność drzew wpływa pozytywnie na lokalny klimat, co pomaga zaoszczędzić od 20 do 50 proc. energii potrzebnej do ogrzewania.

DRZEWA DZIAŁAJĄ JAK FILTR

  • Duże obszary leśne, jak rozległe zielone dywany puszcz, można przyrównać do gigantycznej gąbki, magazynującej i filtrującej wodę a jednocześnie, w miarę potrzeb oddającej ją w postaci pary wodnej do atmosfery. Lasy wpływają na mikroklimat lokalnie i kształtują klimat globalnie, nawilżając powietrze, ochładzając je i oczyszczając atmosferę ze znajdującej się w niej pyłów;
  • Metr kwadratowy gleby leśnej jest w stanie zmagazynować do 200 litrów wody a tylko jej wierzchnia, 10-centymetrowa warstwa zdolna jest przyjąć blisko 50 litrów wody opadowej;
  • Drzewa są swoistym filtrem, doskonale pochłaniają i neutralizują substancje toksyczne, takie jak: dwutlenek węgla, dwutlenek siarki oraz metale ciężkie (ołów, kadm, miedź, cynk);

  • W leśnym powietrzu jest do 70 razy mniej chorobotwórczych zarazków niż w powietrzu miast i do 1000 razy mniej substancji szkodliwych dla zdrowia niż w pobliżu aglomeracji przemysłowych;
  • Zadrzewienia w miastach poprawiają nasz komfort życia. Poprawiają one nie tylko nasze samopoczucie, ale co ważne, obniżają koszty klimatyzacji pomieszczeń, gdyż zacieniają budynki. Tym samym, przemyślane zadrzewienia w miastach, latem mogą obniżyć temperaturę powietrza nawet o kilka stopni.

DRZEWA PEŁNIĄ FUNKCJE OCHRONNE

  • Ze względu na swój cel i funkcję lasy możemy podzielić na wodochronne, glebochronne, uzdrowiskowo-klimatyczne, wokół miast czy nawet obronne;
  • Lasy chronią nie tylko klimat, lecz także glebę, wody powierzchniowe i podziemne, zapobiegając erozji, wyjaławianiu ziemi, osuwiskom, lawinom. Zmniejszają również zagrożenie powodziami i łagodzą skutki suszy;
  • Wspólnie z rezerwatami i ostojami zwierząt a także stanowiskami roślin chronionych zajmują one łączną powierzchnię blisko 3,7 mln ha, co stanowi 53,7% całkowitej powierzchni leśnej (LP 7,6 mln ha);
  • Lasy wokół dużych miast i w ich sercu działają jak strefy buforowe, chroniąc przed zanieczyszczeniami i hałasem;
  • Zalesiony pas ziemi o szerokości 250 m obniża hałas samochodowy o około 66%. Bez niego, by osiągnąć ten sam efekt, musielibyśmy odsunąć się od drogi aż o 2 km.

DRZEWA MAGAZYNUJĄ CO2

  • Ekosystemy leśne Polski są potężnymi sojusznikami w walce z globalnymi zmianami klimatycznymi, gdyż pełnią rolę pochłaniaczy CO2, wpływając na stabilność klimatu;
  • Drzewa wiążą w sobie węgiel atmosferyczny przez asymilację dwutlenku węgla w procesie fotosyntezy. Pochłanianie CO2 odbywa się przez liście i igły drzew, w chloroplastach w tkance miękiszowej. Za sprawą energii słonecznej i wody, węgiel atmosferyczny, pochodzący z CO2 jest wiązany i wbudowywany w drewno;
  • Jedno drzewo absorbuje średnio 1 tonę tego pierwiastka na każdy metr sześcienny przyrostu i produkuje przy tym 727 kg tlenu;
  • Jeden hektar lasu pochłania rocznie nawet 3600 kg węgla, to mniej więcej tyle ile w ciągu godziny wydziela 200 osób;
  • Wszystkie lasy w Polsce pochłaniają rocznie ok. 41 mln ton dwutlenku węgla;
  • Wielkim magazynem CO2 są również produkty z drewna. Zastosowanie drewna w produktach codziennego użytku pozwala gromadzić węgiel również poza lasem;
  • Budując drewniane konstrukcje, czy używając przedmiotów wytworzonych z drewna magazynujemy węgiel, nie pozwalając uwolnić się mu do atmosfery. Ograniczamy tym samym skutki efektu cieplarnianego, mając wpływ na stabilność klimatu.

DRZEWA WPŁYWAJĄ NA NASZE ZDROWIE I URODĘ

  • Właściwości lecznicze drzew wykorzystuje się również w medycynie naturalnej i niekonwencjonalnej -  sylwoterapii. Polega ona na pobudzaniu organizmu do samoleczenia poprzez jego bliski kontakt z drzewami. Przepływ energii odbywa się poprzez dotyk. Dlatego dobrze jest usiąść pod drzewem, opierając plecy o pień, dotknąć go jedynie czołem lub bosymi stopami w zależności od tego, którą partie ciała chcemy leczyć albo całe objąć. Każdy z gatunków ma na nas inny wpływ;
  • Najbardziej ceniona w sylwoterapii jest brzoza, która pobudza krążenie i łagodzi napięcia mięśniowe, pomagając rozładować stres. Buk czy dąb z kolei wzmaga koncentrację i twórcze myślenie;

  • O tym dlaczego warto być aktywnym w lesie a nie w mieście przekonują naukowcy. Sekret kryje się w czystym powietrzu, dotlenieniu organizmu, poprawie krążenia i rytmu serca. Jednym z podstawowych czynników, prócz niewłaściwego stylu życia i stresu, wpływającym negatywnie na nasz organizm są zanieczyszczenia środowiska, w tym zanieczyszczenie powietrza. Aktywność fizyczna w centrum miasta, przez wzgląd na dymy przemysłowe czy spaliny nie wydaje się zatem najlepszym rozwiązaniem. Potwierdzają to niemieckie badania, z których wynika, iż bieganie czy jazda na rowerze w zanieczyszczonym środowisku miejskim wręcz zwiększa ryzyko zawału serca (Luttmann-Gibson i in. 2006). Wg Haluza (2014) do parametrów funkcji układu krążenia korzystnie modyfikowanych przez środowisko leśne należą cieśnienie tętnicze, częstotliwość rytmu serca i zmienność rytmu serca. Mimo, iż badania nie są na tyle jednoznaczne, by stwierdzić, iż to właśnie środowisko leśne w głównej mierze odpowiada za te zmiany nie ulega wątpliwości iż las niweluje stres cywilizacyjny;

  • W leśnym powietrzu znajdują się  kojące, działające antystresowo i uspokajająco fitoncydy. Mają one również właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalnie, ponieważ hamują rozwój grzybów i bakterii. Fitoncydy wchodzą w skład wydzielanych przez drzewa olejków eterycznych. Wydziela je np. brzoza oraz sosna. Za ich przyczyną strefa wokół tych drzew jest wolna od bakterii.