Asset Publisher
Polnische Wälder
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polen gehört in Bezug auf die Waldfläche zur europäischen Spitze. Diese nimmt mit 9,1 Mio. ha 29,2 % der Gesamtfläche ein. Die Mehrheit der Wälder sind Staatseigentum, das durch den Staatsforstbetrieb „Lasy Państwowe" („Staatsforste") (PGL LP) verwaltet wird.
In Polen gibt es immer mehr Wälder. Der Waldanteil ist von 21 % im Jahre 1945 auf 29,2 % heute gestiegen. Zwischen den Jahren 1995 und 2011 ist die Waldfläche um 388 Tausend Hektar gestiegen. Die Grundlage für die Aufforstung bildet das „Nationale Waldmehrungsprogramm", nach dem der Waldanteil im Jahre 2020 30% und im Jahre 2050 33% betragen soll. Die polnischen Wälder sind reich an Pflanzen, Tieren und Pilzen. Insgesamt leben 65% aller Tiere im Wald.
Die Wälder wachsen in unserem Land auf den schwächsten Böden, hauptsächlich im Zusammenhang mit der Entwicklung der Landwirtschaft in den vergangenen Jahrhunderten. Dies beeinflusst die Verteilung der Waldstandorte in Polen. Über 55% der Wälder sind Nadelwälder. Den Rest bilden Laubwälder, meistens Laubmischwälder. Einen kleinen Anteil der Laubwälder nehmen mit etwas mehr als 3% Erlenbruchwälder und Auwälder ein.
In den Jahren 1945-2011 hat sich der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 auf über 28,2% vergrößert.
In Flachland- und Hochlandgebieten überwiegt die Kiefer. Sie wächst auf 64,3% der Waldfläche vom PGL LP und auf 57,7% der privaten und kommunalen Wälder. Im Gebirge dominiert die Fichte (im Westen) bzw. die Fichte und die Buche (im Osten). Die Dominanz der Kiefer ergibt sich aus der Art der Forstwirtschaft in der Vergangenheit. Die einstigen Monokulturen hingen mit dem hohen industriellen Bedarf an Holz. Es hat sich jedoch herausgestellt, dass solche Wälder gegen klimatische Faktoren weniger resistent sind und auch von Schädlingen leichter angegriffen werden können.
Der Anteil anderer Baumarten, hauptsächlich der Laubbaumarten, in den polnischen Wäldern steigt kontinuierlich. Die Forstleute gehen weg von Monokulturen und passen den Baumbestand an die natürlichen Standortbedingungen an. Dank diesen Maßnahmen konnte der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 % auf über 28,2 % ansteigen. Immer häufiger gibt es Eichen, Eschen, Spitzahorne, Bergahorne, Ulmen sowie Birken, Buchen, Erlen, Pappeln, Hainbuchen, Espen, Linden und Weiden.
In unseren Wäldern kommen meistens Baumbestände in Altersklassen zwischen 40 und 80 Jahren. Das durchschnittliche Alter beträgt 60 Jahre. Es gibt immer mehr große Bäume, die über 80 Jahre alt sind. Seit dem Ende des 2. Weltkrieges ist der Flächenanteil solcher Altbäume von 0.9 Mio. ha auf fast 1,85 Mio. ha gestiegen.
Asset Publisher
Leśnicy zgłosili drzewa. Przybyło 100 nowych pomników przyrody!
Leśnicy zgłosili drzewa. Przybyło 100 nowych pomników przyrody!
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu w 2020 roku obchodziła 100-lecie swojego istnienia. Leśnicy wykorzystali tę okazję i w ramach akcji „100 pomników na 100-lecie RDLP w Poznaniu” zgłosili do gmin wnioski o ustanowienie pomników przyrody. Teraz możemy ogłosić, że akcja zakończyła się powodzeniem, a każdy ze 100 pomników otrzymał pamiątkowe imię. Są wśród nich wiekowe wiązy, dęby, grusze i czereśnie. Można je również odnaleźć w terenie, dzięki interaktywnej mapie.
100 lat pracy poznańskich leśników wydaje się szmatem czasu, jednak dla drzew to zaledwie jedno pokolenie. Dwa lata temu uznaliśmy, że ustanowienie nowych pomników to znakomity sposób na upamiętnienie pracy naszych poprzedników. Z pewnością wiele z nich pamięta czasy, gdy w 1920 roku powołano Dyrekcję Lasów Państwowych w Poznaniu.
Spośród 100 powołanych pomników każde z 25 nadleśnictw RDLP w Poznaniu wybrało jedno najbardziej reprezentatywne drzewo, pod którym umieszczona została okolicznościowa tabliczka informująca o całym przedsięwzięciu.
Jak drzewo zostaje pomnikiem?
Aby móc zostać pomnikiem dane drzewo, musi spełniać dwa kryteria. Jednym jest odpowiedni obwód na wysokości 1,30 metra, drugim są specjalne walory, dzięki którym wyróżnia się na tle innych drzew z tego samego gatunku. Może to być specyficzny kształt, ale również inne cechy cenne przyrodniczo czy kulturowo.
Drzewa pomnikowe kojarzą się nam często z potężnymi dębami lub alejami sędziwych lip. Owszem, by zasłużyć sobie na miano pomnika, drzewo powinno charakteryzować się zestawem pewnych specyficznych cech. Jednak nie każdy pomnik musi mieć 3 metry obwodu, zależy to od jego gatunku. W przypadku cisa wystarczy 50 centymetrów, to już i tak imponujące wymiary dla tego długowiecznego, ale powoli rosnącego drzewa.
„Leśnicy najpierw wytypowali kandydatów na pomniki, pomierzyli ich obwody i przygotowali wymaganą dokumentację, by z nią zgłosić się do lokalnych gmin. Następnie po akceptacji RDOŚ, gminy rozpatrywały wnioski na posiedzeniach. W większości zapadała pozytywna decyzja, choć zdarzały się też odmowy. Gmina ustanawiając drzewo pomnikiem, bierze na siebie odpowiedzialność za jego bezpieczeństwo, pokrywa też koszty utrzymania pomnika oraz dba o stan sanitarny takiego drzewa. Dodatkowo pandemia spowodowała, że spotkania rad gmin odbywały się rzadziej, przez co proces uchwalania pomników przeciągnął się w czasie. Szczęśliwie mamy to już za sobą. Niech te wyjątkowe drzewa wprawiają w zachwyt turystów oraz przypominają, że jednym z ustawowych obowiązków leśników jest ochrona przyrody” - mówi dr inż. Andrzej Konieczny dyrektor RDLP w Poznaniu.
Ustanowione 100 pomników można znaleźć na specjalnie stworzonej z tej okazji mapie, która zawiera również podstawowe dane dotyczące poszczególnych pomników.
Ile mamy pomników?
Na dzień 31.12.2020 r. na terenie Lasów Państwowych było 11 551 pomników przyrody, w tym:
– 9253 pojedynczych drzew
– 1407 grup drzew
– 127 zabytkowych alei.
„Na terenie poznańskiej dyrekcji Lasów Państwowych mamy już powołanych 997 pomników przyrody. Nie muszą to być tylko drzewa, gdyż zgodnie z ustawą o ochronie przyrody pomnikami mogą być też twory przyrody ożywionej, nieożywionej, jak i ich skupiska, np. okazałe drzewa, aleje, krzewy, głazy narzutowe oraz jaskinie.” mówi Przemysław Lewandowski starszy specjalista ds. ochrony przyrody w RDLP w Poznaniu.
Świadkowie historii
Pomniki, jako wiekowe drzewa często są świadkami ważnych wydarzeń historycznych. Bywają też swego rodzaju celebrytami, tak jak te najsłynniejsze: Dąb Chrobry, Dąb Bartek, czy najstarsze drzewo w naszym kraju, czyli cis z Henrykowa Lubańskiego. Wśród naszych pomników znalazł się dąb, który może jeszcze nie dorównuje wiekiem najstarszym z polskich drzew, ale jego imię wiąże się z osobą niezwykłego leśnika, Stanisława Poprawskiego. Leśnicy z Nadleśnictwa Kościan postanowili uczcić pamięć swego bohaterskiego poprzednika, nadając jego imię dębowi stojącemu w pobliżu leśniczówki, w której urzędował niegdyś Poprawski.
