Zanim leśnicy posadzą nowy las muszą wiedzieć, które gatunki będą miały optymalne warunki do rozwoju na danym terenie. Do tego służy tzw. typ siedliskowy lasu (TSL). Upraszczając - na podstawie profili glebowych oraz gatunków runa leśnego określamy jakie gatunki drzew sadzić. Proces ten jest skomplikowany i długotrwały, ale pozwala nam dbać o środowisko efektywnie i prawidłowo.

26 października na terenie nadleśnictwa Babki miał miejsce odbiór takich prac siedliskowych. Dzięki nim dowiedzieliśmy się jakie zaszły zmiany w okresie ostatniego dziesięciolecia. W odbiorze wzięli udział pracownicy nadleśnictwa oraz poznańskiej dyrekcji, a także wykonawca - Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej oddział w Poznaniu.

Następnym etapem prac będzie sporządzenie dokładnych map siedliskowych, na podstawie których, leśnicy będą wiedzieli, które siedliska leśne występują w poszczególnych fragmentach nadleśnictwa.

Prace te są częścią Planu Urządzania Lasu, dokumentu wyznaczającego kierunki i cele zrównoważonej gospodarki leśnej, opracowywanego dla każdego nadleśnictwa co 10 lat.

Czy wiesz, że:

Operat glebowo - siedliskowy to bardzo złożone opracowanie, tworzone na podstawie Instrukcji urządzania lasu. Jak wyjaśniliśmy na wstępie zawiera ona propozycje potencjalnych składów gatunkowych drzewostanów, czyli informuje leśników, które gatunki drzew będą odpowiednie do posadzenia na danym terenie, uwzględniając wymagania ochrony przyrody i cele gospodarcze.

To niezwykle istotna analiza, wpływająca na prawidłowy rozwój późniejszego lasu i jego wszystkich elementów, od bioróżnorodności po zdrowotność drzewostanu i jego odporność na różne czynniki atmosferyczne czy biotyczne. Wyobraźcie sobie, co by się działo, gdyby na żyznym siedlisku, odpowiednim dla lasów mieszanych posadzono np. monokultury sosnowe? Taki las nie tylko byłby uboższy w gatunki fauny i flory ale również mogłoby dojść do zachwiania równowagi ekosystemu i wystąpienia np. wielkiej gradacji owadów.

By stworzyć prawidłowo funkcjonujący ekosystem leśny potrzeba zatem multidyscyplinarnej wiedzy, opartej na wielu naukowych dziedzinach leśnych, m.in urządzaniu lasu, siedliskoznawstwie, fitosocjologii, gleboznawstwie, inżynierii środowiska, ochronie przyrody i środowiska. A analiza tych wszystkich czynników to prawdziwa sztuka, czerpiąca wiedzę z praktyki a zarazem z nowoczesnych metod badawczych, założeń naukowych a także, bardzo ważnego dla nas leśników - doświadczenia.

W celu prawidłowego rozpoznania warunków siedliskowych w każdym nadleśnictwie wykonywane są zatem prace glebowo-siedliskowe. Przyjmuje się, że aktualność opracowań glebowo-siedliskowych wynosi ok. 50 lat, z tym że bardzo często zmiany w środowisku przyrodniczym następują na tyle szybko, że konieczne jest skrócenie tego okresu między kolejnymi badaniami siedliskowymi. Prace glebowo-siedliskowe sporządza się na ogół przed rozpoczęciem prac urządzeniowych w danym nadleśnictwie.

• założeniu odpowiedniej liczby powierzchni typologicznych, na których wykonywane są odkrywki glebowe lub wiercenia a także zdjęcia fitosocjologiczne;
• wykonaniu analiz chemicznych próbek pobranych z odkrywek glebowych;
• kartowaniu typów i podtypów gleb oraz siedlisk leśnych. Kartowanie obejmuje szczegółowe wkreślenie na mapy gospodarcze granic zasięgu utworów glebowych i typów siedliskowych lasu;
• sporządzenie elaboratu glebowo-siedliskowego, opisującego warunki przyrodnicze nadleśnictwa oraz charakterystykę wyróżnionych typów gleb i siedlisk leśnych. Elaborat zawiera również propozycje dotyczące ustalenia najbardziej odpowiednich składów gatunkowych drzewostanów dla wyróżnionych jednostek siedliskowych.