Aktualności
Sokoły wracają do lasów – przełomowy moment w regionie
Sokoły wracają do lasów – przełomowy moment w regionie
W Nadleśnictwie Góra Śląska miało miejsce wyjątkowe wydarzenie – ornitolodzy ze Stowarzyszenia na Rzecz Dzikich Zwierząt „Sokół” wspólnie z leśnikami zaobrączkowali pierwszego w tym regionie młodego sokoła wędrownego (Falco peregrinus). Ptak został również wyposażony w nadajnik GPS, który pozwoli śledzić jego życie i wędrówki. To istotny krok w kierunku skuteczniejszej ochrony tego rzadkiego i zagrożonego gatunku.
Młody osobnik, będący jedynym pisklęciem w gnieździe, został zaobrączkowany przez przedstawicieli Stowarzyszenia na Rzecz Dzikich Zwierząt „Sokół”. Na prawym skoku otrzymał zieloną obrączkę, co oznacza przynależność do gatunku leśnego (nadrzewnego). Na lewym skoku założono niebieską obrączkę, wskazującą, że pochodzi on z naturalnego lęgu.
Ptak został również wyposażony w nadajnik telemetryczny. Urządzenie to umożliwia śledzenie jego przemieszczania się, preferencji siedliskowych oraz zachowań, co stanowi cenne źródło informacji wspierających działania ochronne.
Charakterystyka gatunku
Sokół wędrowny jest gatunkiem drapieżnym o charakterystycznym sposobie polowania – w locie nurkowym potrafi osiągać prędkości przekraczające 300 km/h. W Polsce sezon lęgowy rozpoczyna się wczesną wiosną, a młode wykluwają się w kwietniu lub maju. Preferowane miejsca gniazdowania to trudno dostępne lokalizacje, takie jak wysokie drzewa, klify oraz konstrukcje przemysłowe.
Zaobrączkowany ptak jest samcem i waży obecnie około 680 g. Dla porównania – samice w tym wieku mogą być o około 300 g cięższe. Różnica ta wynika ze zróżnicowanych ról biologicznych w okresie lęgowym.
Sytuacja sokoła wędrownego w Polsce
W drugiej połowie XX wieku populacja sokoła wędrownego w Polsce uległa załamaniu z powodu m.in. skażenia środowiska (np. DDT), kłusownictwa i utraty siedlisk. Gatunek zanikł jako lęgowy w Polsce na początku lat 70.
Program reintrodukcji prowadzony przez ornitologów, organizacje pozarządowe i leśników, umożliwił stopniowy powrót sokoła do polskiej przyrody. Obecnie populacja lęgowa w kraju przekracza 200 par, z rosnącym udziałem ptaków zasiedlających środowiska naturalne.
Znaczenie wymiany genetycznej
Warto podkreślić, że samce sokoła wędrownego zwykle pozostają w pobliżu miejsca swojego wyklucia, natomiast samice mają tendencję do wędrówek na większe odległości. To naturalna strategia, która pozwala na wymianę genów między różnymi populacjami, co ma kluczowe znaczenie dla ich zdrowia genetycznego i długowieczności.
Sokoły a gospodarka leśna
Para sokołów z Nadleśnictwa Góra Śląska wybrała samotnie rosnące drzewo, na którym znajdowało się opuszczone gniazdo kruków. Drzewo to zostało celowo pozostawione przez leśników na zrębie – zarówno jako nasiennik, jak i ze względu na obecność pustego gniazda, które mogło posłużyć innym gatunkom.
Ta historia to doskonały przykład na to, że leśnicy prowadzą zrównoważoną gospodarkę leśną, uwzględniającą potrzeby przyrody i dzikich zwierząt.
Dlaczego sokoły wybrały właśnie to miejsce? Bo zapewnia im świetną widoczność na otoczenie i możliwość szybkiego reagowania na potencjalne zagrożenia.
- Zaobrączkowanie pierwszego młodego sokoła wędrownego w Nadleśnictwie Góra Śląska to kamień milowy dla naszej lokalnej przyrody i kolejny dowód na skuteczność programów ochrony gatunków zagrożonych, a także sukces leśników włożony w prowadzenie zrównoważonej gospodarki leśnej - powiedział Nadleśniczy Nadleśnictwa Góra Śląska Dariusz Kociubiński - Dzięki współpracy ludzi nauki, leśników i pasjonatów przyrody, możemy nie tylko obserwować powrót tych majestatycznych ptaków, ale też aktywnie wspierać ich przyszłość - dodał.