Web Content Display Web Content Display

Lasojady

Europejski Tydzień Leśny to dobra okazja, aby przyjrzeć się kondycji lasów z punktu widzenia konsumpcji, nie tylko w skali europejskiej, ale również globalnej. Okazuje się, że to co zjadamy może mieć wpływ na stan lasów na ziemi. Czy można więc powiedzieć, że zjadając niektóre potrawy zjadamy też drzewa?

Śledząc tzw. globalne łańcuchy produkcji, czyli drogi jakie pokonują surowce zanim staną się gotowym produktem, możemy zauważyć jaki wpływ ma ich powstawanie na lasy. Jednym z najważniejszych negatywnych czynników jest deforestacja, czyli proces wylesiania. Odbywa się on w lasach Amazonii, a Płuca Ziemi znikają bezpowrotnie. Ich miejsce zajmują uprawy soi, palmy olejowej, monokultury eukaliptusów i pastwiska dla krów. Przyglądając się pochodzeniu składników  produktów, takich jak np. hamburger, ale też innych jak kremy, czekolada możemy zauważyć ich związek z lasami naszej planety.

Więcej o zrównoważonym leśnictwie w Kalendarzu z lasu na rok szkolny 2017/2018.

Olej palmowy czyli główny składnik chipsów, batoników i kosmetyków, wykorzystywany również do pieczenia hamburgerów lub frytek to surowiec, którego konsumpcja wzrosła z 0,5 kg na osobę w latach 70 ubiegłego wieku do prawie 2,5 kg na osobę w 2009 roku. Olejowiec gwinejski (Elaeis guineensis) to roślina pochodząca z Afryki, szeroko uprawiania w krajach półkuli południowej. Czołowymi producentami oleju palmowego są Malezja i Indonezja, które pokrywają 85 % światowego zapotrzebowania na ten surowiec. Plantacje palmy oleistej charakteryzują się największą produkcyjnością. Ich wydajność wynosząca 4,2 tony/ha/rok jest około czterokrotnie wyższa niż innych upraw roślin oleistych, do tego olej palmowy charakteryzuje się najniższymi kosztami wytworzenia.

Soja, czyli główny składnik paszy dla zwierząt gospodarskich, często bywa nazywana architektem deforestacji, ponieważ do 2005 roku to głównie pod jej uprawę pozyskiwano nowe tereny wycinając amozońskie lasy w Brazylii. Soja występuję w wielu produktach jest składnikiem m.in. mięsa, gdyż paszą sojową karmi się krowy. Obecna jest również w bułce, sosie i serze pod postacią lecytyny sojowej. Od 2006 r. rząd tego kraju, w tzw. moratorium zakazał sprzedaży nasion z upraw, które powstały na terenach wylesionych. Dzięki temu deforestacja zmalała.

Produkcja wołowiny może również być przyczyną nadmiernej wycinki, gdyż pod uprawę bydła wycina się połacie lasów deszczowych, szczególnie w Brazylii. Przeciętnie mieszkaniec naszej planety zjada każdego roku ok 9,6 kg wołowiny. Jej czołowymi producentami są: Brazylia, Argentyna i Urugwaj. Hodowla krów powoduje również znaczną emisję gazów cieplarnianych do atmosfery. Wytworzenie 1 kg wołowiny wymaga zużycia 15 tys. litrów wody, natomiast 1 kg roślin strączkowych np. grochu tylko 600 litrów. Wołowina to jeden z podstawowych produktów żywnościowych jej produkcja na całym świecie sięga 57 milionów ton rocznie.

Pulpa papierowa, składnik opakowań i chusteczek może pochodzić z nielegalnie pozyskiwanego drewna. Taka wycinka drzew zagraża szczególnie lasom afrykańskim w dolinie rzeki Kongo, gdzie poziom kontroli i certyfikacji drewna jest nadal niski. Cenne powierzchnie leśne dziewiczych lasów tropikalnych zamienia się na monokultury drzew szybkorosnących np. eukaliptusa, co powoduje utratę cennych gatunków i zanik bioróżnorodności. Szczególnie zagrożonymi terenami są lasy Indonezji i Ameryki Łacińskiej.

Należy podkreślić, że dzięki prowadzonej przez europejskich leśników zrównoważonej gospodarce leśnej nasz kontynent jest jedynym, na którym lasów przybywa. Dzieję się to dzięki temu, że leśnicy gospodarują lasami według zasad opartych na zrównoważonym rozwoju. Oznacza to m.in. użytkowanie lasów w taki sposób, aby zaspokoić potrzeby obecne, ale również przyszłych pokoleń. Stąd tylko część drewna jest wycinania a reszta pozostaje i przyrasta, powiększając zasoby leśne naszego kontynentu. Polska jest w czołówce krajów zwiększających powierzchnie lasów, od końca II Wojny Światowej lasów w naszym kraju konsekwentnie przybywa. Co roku polscy leśnicy sadzą blisko 500 mln drzew!

Czy wiesz że:

  • Rosja, Brazylia i Kanada to państwa o największej lesistości. Rośnie tam ponad 1/3 wszystkich lasów świata;
  • Powierzchnia lasów na świecie wynosi 3999 mln ha. Dla porównania powierzchnia lasów w Polsce to 9,1 mln ha i każdego roku się powiększa.